Flentrop Grote- of St. Janskerk Schiedam
€ 459,-

Dit neo-barok orgel (1975) met romantische invloeden, heeft 40 + 15 stemmen verdeeld over 3 + 1 manualen en pedaal.

In 1970 besloot de hervormde gemeente om een nieuw orgel te laten bouwen en dankzij de financiële steun van een instelling kon men tot aankoop overgaan.

In 1971 werd aan Flentrop Orgelbouw B.V. te Zaandam de opdracht gegeven. Flentrop bouwde een nieuw orgel in de oude kas van Niehoff (16e eeuw) en de pedaalkassen van Jacob Cools (1712), waarin Standaart in 1919 een pneumatisch orgel had gebouwd.
Wat nog restte van het oude pijpwerk is bij de herbouw opnieuw gebruikt.

In 1975 werd het instrument opgeleverd.
Qua klank sluit het nieuwe instrument zoveel mogelijk aan bij de oud-nederlandse traditie. Daartoe is o.a. het pijpwerk vervaardigd uit orgelmetaal met een hoog loodgehalte.

In 1994 vond een her-intonatie en een verandering van stemming van het instrument plaats.
De Werkmeister-III stemming werd vervangen door een gelijkzwevende stemming, de winddruk werd verlaagd en intonatiecorrecties werden uitgevoerd. Deze werkzaamheden werden verricht door Flentrop Orgelbouw onder adviseurschap van ir. H. Kooiker. De her-ingebruikname vond plaats op 29 juli 1994.

In 2006 werd door Herman Pelgrim een Cymbelster geplaatst.

In 2011 is er door de firma Van Den Heuvel groot onderhoud uitgevoerd in samenwerking met Herman Pelgrim. Het pedaal werd uitgebreid met een nieuw gemaakte Roerquint 12' en een Prestant 16' afkomstig uit het orgel van de Magnalia Dei Kerk te Schiedam.

Nadat in november 2011 genoeg geld was ingezameld kon begin 2012 begonnen worden met het realiseren van een uitbreiding met een pedaalregister Fagot 32 voet. Deze werd op de nieuwe mechanische laden achter de oude pedaalkassen geplaatst.
De werkzaamheden vonden plaats onder advies van de Schiedamse orgelbouwer Herman Pelgrim. Tijdens het Koninginnedagconcert van 2012 werd de Fagot officieel in gebruik genomen.

In 2014 werd een offerte gemaakt voor uitbreiding van het orgel met een 4e manuaal als zwelwerk. Hiervoor heeft men (nog) geen middelen vrij kunnen maken echter Sygsoft heeft gebruikmakend van samples van één van onze andere Samplesets toch dit zwelwerk bijgemaakt ongeveer zoals het in de offerte was aangegeven. Op deze manier kunt u zich toch indenken hoe het had kunnen gaan klinken of misschien in de toekomst zal gaan klinken.

De oudste vermelding van een orgel dateert uit 1498, toen Albert Dirckz werd herbenoemd tot organist van de Grote Kerk.
Rond 1550 bouwde de befaamde orgelbouwer Hendrik Niehoff een nieuw instrument bestaande uit Hoofdwerk en Rugwerk. De kassen waren voorzien van fraai beschilderde luiken.
In 1680 breidde Appolonius Bosch het orgel uit met een bescheiden Bovenwerk. Vermoedelijk werden toen ook de windladen vervangen en gezien de aanbrenging van het jaartal "1680" tussen de pijpenvelden van Hoofd- en Rugwerk, is toen ook de frontindeling gewijzigd.
ln 1712 breidde Jacob Cools het orgel uit met een vrij pedaal, aangebracht in nieuwe zijkassen. De forse pedaalvelden gaven het front door de ontstane breedtewerking een ander aanzicht. De ornamentiek tussen hoofdkas en pedaalkassen werd in 1724 aangebracht door de Rotterdamse beeldhouwer Alexander Pluskens. Beeldhouwer Français van Douwe vervaardigde het snijwerk op de pedaalkassen en het hoofdwerk. Ook het beeld op de middentoren van de bazuinblazende engel is van zijn hand.

Rudolph Garrels bracht in 1737 een vijfde balg aan en een nieuw pedaalklavier.
Vermoedelijke dispositie toen:

Het orgel heeft de 19e eeuw vrij ongeschonden doorstaan. Naast het gebruikelijke onderhoud werden slechts geringe wijzigingen aangebracht.

Aan het begin van de 20e eeuw was een nieuwe restauratie noodzakelijk geworden. In 1915 adviseerde toenmalig organist van de Grote Kerk Hendrik Jan Pieter Textor (1847-1929), (leerling van Samuel de Lange sr.) het orgel te laten restaureren door de Schiedamse orgelfirma Standaart. Textor was ongetwijfeld gecharmeerd geraakt van de moderne, industriële orgelbouw zoals Standaart deze praktiseerde. De vele kerk- en theaterorgels die Standaart leverde in de regio (o.a. NPB-kerk en Passagetheater Schiedam, Stadhuishal Rotterdam, div.orgels in Vlaardingen) werden gebouwd volgens het toen moderne pneumatische systeem, voorzien van vele speelhulpen en een gemakkelijke bespeelbaarheid. Niet gehinderd door historisch besef werd het Niehoff orgel afgebroken en vervangen door een nieuw pneumatisch orgel, geplaatst achter het oude front. De hoofdwerk-kas werd daartoe uitgediept en verbreed om plaats te bieden aan Hoofd- en Zwelwerk. De overbodig geworden rugwerk-kas bood voortaan ruimte voor muziekboeken. Van het oude Niehoff-pijpwerk werd de Baarpijp 8', Quintadeen 8' en een gedeelte van de Octaaf 4' (pedaal) opnieuw gebruikt.

De dispositie was:

Tijdens de kerkrestauratie van 1945-1948 werd het orgelfront gerestaureerd, waarbij de originele beschildering weer naar voren kwam. De fa. Flentrop voerde herstelwerkzaamheden uit in 1952. Na 50 jaar was het "Standaart-apparaat", zoals organist Jacques P. Bekkers het noemde, uitgespeeld. Men had toen al lange tijd het voornemen met gebruikmaking van de historische kassen een nieuw mechanisch orgel te bouwen.

In 1971 werd aan Flentrop Orgelbouw B.V. te Zaandam de opdracht gegeven een nieuw instrument te vervaardigen. Stilistisch uitgangspunt was het overgebleven historisch materiaal van Niehoff.
Het nieuwe pijpwerk werd daarom vervaardigd uit orgelmetaal met een hoog loodgehalte en wijde mensuren. Het orgel werd gestemd in een Werckmeister III-temperatuur.
Zo vormden front en orgel weer een eenheid. In 1975 vond de oplevering plaats.

Op verzoek van organist André Verwoerd vond in 1993 een herintonatie plaats op verlaagde winddruk ter verkrijging van een mildere orgelklank. Daartoe werd ook de ongelijkzwevende stemming gewijzigd in een evenredig zwevende temperatuur.
Deze werkzaamheden werden uitgevoerd door Flentrop Orgelbouw. Orgelbouwer Herman Pelgrim heeft nadien de tongwerken gereviseerd en in 2006 een Cymbelster geplaatst.

In 2011 vond een revisie plaats door J.L. van den Heuvel Orgelbouw bv. te Dordrecht. Het groot onderhoud concentreerde zich op schoonmaak en restauratie van het pijpwerk, vernieuwing van loden conducten en herstel van speel- en registertractuur. Voor het pedaal werd een zelfstandige windvoorziening vervaardigd, bestaande uit twee motoren en balgen. Achter de twee 17e eeuwse pedaalkassen werden nieuwe, mechanische pedaalladen aangebracht met electrische sleepbediening.
Op deze laden werden in eerste instantie twee houten pedaalregisters geplaatst:
-Prestant 16', houten pijpwerk van G. van der Kley (1920) afkomstig uit het orgel van de v.m. Oosterkerk, later toegevoegd aan het orgel van de v.m. Magnalia Deikerk, beide in Schiedam.
-Roerquint 12', nieuw register vervaardigd door Van Den Heuvel Orgelbouw.
-een derde sleep werd gereserveerd voor plaatsing van een Fagot 32'.
In januari 2012 is ook dit nieuwe register geplaatst en werd op 30 april in gebruik genomen.

Alle gebruikte samples zijn vanuit 3 posities in stereo (24 bit 96kHz) opgenomen.
De set wordt geleverd in de door Sygsoft uitgedachte 3-kanalen techniek waarbij het voor de gebruiker mogelijk is de luisterpositie zelf in te stellen.
Er zijn 3 posities te weten:
1: Front, zeer dichtbij het orgel opgenomen. U hoort hier een zeer directe opname die goed is te gebruiken voor studiedoeleinden.
2: Midden (Middle), deze opname is gemaakt op ongeveer 3 x de bij de frontopname gebruikte afstand.
3: Achter (Rear), ver weg van het orgel, (ook) te gebruiken als surround.
Door middel van 3 schuifjes (0 - 100%) kan een mix gemaakt worden van de drie posities naar eigen smaak.
Meer informatie hierover zie de tab Systeemeisen.

Downloadbestanden: Zodra uw betaling bij ons binnen is, krijgt u via uw mail toegang tot de downloadbestanden.

Belangrijk : Leest u voordat u gaat installeren eerst onderstaande informatie bij "Algemene uitleg".

Belangrijk:
Download de nieuwste licensing packages file https://www.hauptwerk.com/licensingpackages/
Start Hauptwerk 5 (of hoger) op en installeer dit bestand via "menu File | install organ, temperament or impuls response reverb ..."
Hauptwerk "leert" hiermee welke beveiligde sets op dit moment in de markt zijn.

Voor gebruikers van Hauptwerk 5 of hoger:
1. Zorg dat Hauptwerk niet geladen is.
2. Open uw iLok account en kies "Licenses / Redeem Activation code",
knip en plak de veel-cijferige code in het schermpje.
3. Activeer uw licentie naar "iLok Cloud" of naar de "iLok dongle".
Plaats de dongle in de Hauptwerk PC (als hij daar nog niet al op aangesloten is)

4. Start Hauptwerk weer en u kunt het orgel installeren en gebruiken.

Let u bij het downloaden en installeren op het volgende:
1. Download alle .CompPkg.Hauptwerk-files.
2. Laat deze files in dezelfde map staan
3. Verander niets aan de bestandsnamen
4. Pak niets met de hand uit.
5. Controleer de MD5 Checksums met het programma WinMD5, gratis te downloaden vanaf
http://www.winmd5.com of http://www.fastsum.com
Klopt een Checksum niet, gooi dan het foute downloadbestand weg van de PC en download dat bestand opnieuw.
6. Start Hauptwerk (File/Install organ....), selecteer in de map waarin u de bestanden zojuist hebt gedownload,
het bestand met extensie .CompPkg_Hauptwerk_rar in Hauptwerk's "component installer".
Hauptwerk vindt automatisch de overige bestanden.
7. Krijgt u foutmeldingen, scroll dan naar het einde van de log file (deze opent automatisch als er iets fout gaat bij het uitpakken) om te zien wat er fout gaat.
Meestal mist er een bestand, of er staat een bestand in de verkeerde map, of een bestand is beschadigd.
8. Kijk voor het laden van het orgel eerst even naar de systeem informatie betreffende het te verwachten geheugengebruik etc.

Opmerking: Neemt u contact op via het Contactformulier als er problemen optreden, we proberen u te helpen.

Dit tabblad toont het front van het orgel en als u klikt op de foto ziet u de kerk.

Op dit tabblad een eenvoudige weergave van de registers geschikt voor gebruikers van één touch-screen.
Alle voor Hauptwerk bijgemaakte registers en speelhulpen zijn hier onderstreept weergegeven.
De knop "MOTOR" schakelt de windmotor in.
De knop "TREMULANT MANUAAL I": Het Hoofdwerk heeft geen tremulant op het echte orgel maar voor de liefhebber hebben we er een bijgemaakt.
De knop "Nachtegaal" is een opname van deze stem op het door Herman Pelgrim gemaakt koororgel in deze kerk.
We hebben geprobeerd dit aantrekkelijke koororgel ook op te nemen voor Hauptwerk maar het geluid van de motor liet dit niet toe.

Met de linker 3 schuifjes rechtsboven kan het volume van de verschillende kanalen worden ingesteld waarmee u in grote lijnen uw luisterpositie bepaalt.
Schuifje 4 is de zweltrede van manuaal IV. Deze schuifjes kunnen indien gewenst gekoppeld worden aan een zwelpedaal.

Een aantal stemmen hebben rechts van de knop een rode/gele LED. U kunt op deze LED klikken zodat de tremulant van deze stem verandert van "Opgenomen = geel" naar "Gemoduleerd = rood". Met de knop "Tremulant opgenomen/gemoduleerd" op het tabblad "Schakelaars" kunt u alle LED's in één keer omzetten. Deze LED's en knop zijn niet in de "Registration" tabel van deze sample set opgenomen. Wel worden de instellingen onthouden die u de laatste keer gebruikt heeft.

Het Récit Expressif bestaat voor een groot deel uit samples die lopen van MIDI 24 tot MIDI 103 dus twee octaven meer dan het klavier toetsen bevat. Met de knoppen 16/8/4 of 8/4/2 kiest u welk deel u wilt gebruiken, 2 of 3 tegelijk is ook toegestaan. De tremulant van deze stemmen is, op de Voix Humaine na, gemoduleerd dus niet opgenomen.

De meeste elementen van dit tabblad behoeven eigenlijk niet zichtbaar de zijn maar voor geïnteresseerden geeft het toch een beetje een indruk wat er allemaal moet gebeuren om een sample set van deze omvang werkend te krijgen.
Bedenkt u even dat achter elk (manuaal) knopje 56 (80/IV) lange, 56 (80/IV) lange release, 56 (0/IV) middel-release en 56 (80/IV) korte-release samples zitten en nog ongeveer evenveel voor de opgenomen tremulanten. Voor het pedaal geldt hetzelfde echter steeds 30 stuks.

Verder is nog nuttig om te weten dat als u rechts-klikt op een schakelaar dat u dan direct het juiste voicing-scherm kunt benaderen.

Met de knop "Tremulant opgenomen/gemoduleerd" kunt u alle LED's van het Registerpaneel en de rood/witte hoekjes van de registerplaatjes op de tabbladen "Links" en "Rechts" in één keer omzetten. Deze LED's, hoekjes en knoppen zijn niet in de "Registration" tabel van deze sample set opgenomen. Wel worden de instellingen onthouden die u de laatste keer gebruikt heeft.

Met de knop "Sesquialter Gescheiden/Gekoppeld" kunt u kiezen of de Sesquialter geheel of gedeeld wordt ingeschakeld. (Gedeeld is origineel).

Met het schuifje "Célèste 8' Tuning" kunt u de zweving van de Célèste 8' instellen.
"+" (100) = maximaal te hoog gestemd
"nom" (72) = door ons ingestelde nominale waarde
"0" (50) = geen onstemming
"-" (0) is zweving omlaag zoals b.v. gebruikt wordt bij een Unda Maris.
Met het knopje "RESET" zet u het schuifje weer op de nominale stand.

Dit scherm wordt alleen gebruikt om de diverse manualen met uw console te verbinden.
Rechtsklik op het te verbinden manuaal en volg de aanwijzingen van Hauptwerk.

Op deze tabbladen een schematische voorstelling van de windvoorziening van dit orgel. We hebben een appart scherm gemaakt voor de windvoorziening van het originele orgel en voor het bijgemaakt 4e manuaal.
Met de diverse schuifjes kunt u de aanvoer van wind regelen voor de balg en de diverse wind-laden.
Met de "R" of reset knopjes kunt u weer terug naar de instellingen die ons inziens het beste voldoen. Met de knop "Sygsoft" rechtsonder kunt u alle 8 schuifjes in één keer resetten.

Belangrijk:
Mocht u besluiten om een deel van deze sample set niet te laden (b.v. uw computer RAM geheugen is te klein en u kiest ervoor om alle "Rear" samples weg te laten) dan vermindert het windverbruik met 33 % en dan wordt het orgel veel minder windgevoelig dan het in werkelijkheid is.
Ga in dat geval naar Organ settings/Organ prereferences/Wind supply model en kies hier een waarde van ca. 150. In het geval u slechts één positie b.v. "Middle" laadt, (het windverbruik vermindert met 66 %) dan moet u deze waarde op ongeveer 300 % zetten om hetzelfde resultaat te verkrijgen.
Vanzelfsprekend kunt u elke waarde kiezen als u het gedrag van het orgel niet prettig vindt. Met het vinkje op dit zelfde Wind supply model-tabblad kunt u de windvoorziening geheel uitschakelen.
Als u besluit om de stemmen van het Récit Expressif niet te laden (Dus als u alleen het originele orgel gebruikt) dan hoeft u niets aan deze instellingen te veranderen.

Deze tabbladen kunnen gebruikt worden als u twee touchscreens gebruikt.
De met onderstreepte tekst gemerkte knoppen zijn niet origineel.
De rood/witte vlakjes link op sommige registerplaatjes zijn schakelaars die dezelfde functie hebben als de rood/gele LED's op het hierboven beschreven tabblad "Registers" echter hier is rood = Opgenomen tremulant en wit = Gemoduleerde tremulant. Met de knop "Tremulant opgenomen/gemoduleerd" kunt u alle rood/witte hoekjes van de registerplaatjes op de tabbladen "Links" en "Rechts" in één keer omzetten. Deze hoekjes en knoppen zijn niet in de "Registration" tabel van deze sample set opgenomen. Wel worden de instellingen onthouden die u de laatste keer gebruikt heeft.